Về mặt sinh học, hoạt động nội tiết sinh dục của trục dưới đồi - tuyến yên - buồng trứng vẫn tồn tại, song "quỹ trứng" giảm nhiều. Khả năng thụ thai cũng hạn chế, nếu có thì đó là trứng già, thai nghén thường kèm theo nhiều biến cố và thai nhi có nguy cơ bị dị tật cao. Độ tuổi 40 là giai đoạn ham muốn quan hệ vợ chồng vẫn như trước đây, thậm chí tăng cao khi người phụ nữ hồi xuân. Do đó, cần áp dụng một số biện pháp tránh thai dưới đây:
1. Dựa vào vòng kinh và cách tính ngày an toàn trước và sau khi rụng trứng. Tránh quan hệ vợ chồng trong những ngày "ẩm ướt", do dịch tiết ở cổ tử cung tăng lên vào những ngày sắp rụng trứng. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công của biện pháp này không cao do:
- Kinh nguyệt của phụ nữ ở tuổi 40 không đều đặn.
- Có kỳ kinh không rụng trứng.
- Khả năng tiết dịch của các tế bào tuyến thường giảm sút nhiều, nhất là ở những người sinh đẻ nhiều.
2. Biện pháp xuất tinh ngoài âm đạo: nếu vợ chồng đã áp dụng biện pháp này có kết quả từ trước thì có thể duy trì. Tuy nhiên, cần lưu ý là người chồng cùng tuổi đã bị giảm sút về khả năng chủ động phóng tinh nên rất dễ xuất tinh sớm, khó tránh thai.
3. Đình sản: hai vợ chồng cùng trên tuổi 40 rất thích hợp với biện pháp tránh thai vĩnh viễn này. Sức khỏe và khả năng hoạt động tình dục sau đình sản không giảm sút, không bị béo phì…
Ngoài ra, biện pháp tránh thai bằng bao cao su, các loại màng ngăn, thuốc diệt tinh trùng…đều có thể áp dụng cho vợ chồng trên tuổi 40